-         یک ترکیب مفید برای همه مزاج ها   :

 آب + عسل + آبلیمو تازه بهتر است قبل از صبحانه میل شود   .

  - گرم مزاج ها گاهی در خوردن سردی ها آنقدر افراط می کنند که سردی در بدن آنها زیاد و عضو خاصی غلبه می کند و موجب بیماری های   مختلف می شود باید در مصرف سردیها تعادل را حفظ کرد   . 

مثلا فرد صفراوی در خوردن ماست و لبنیات و یا گوشت گاو آنقدر افراط می کند که سردی بر اندام پائینی او غلبه می کند و موجب رماتیسم و آرتروز یا نقرس می شود   .

  - تماشای منظره زیبا خونساز و موجب تعادل مزاج و تماشای مناظر زشت سودازا و موجب آلودگی خون است  

  - غذای هر فصل باید مناسب آن فصل باشد   .

   مصرف گرمیها در تابستان و سردیها در زمستان مضر است مگر اینکه با مصلح آن مصرف شود مثلا در فصل گرما مصرف سیر ، ادویه ، خرما و ...   موجب بیماری است   و مصرف خوراکی هایی مانند لیموترش ، سرکه لبنیات و ... توصیه می شود ولی نباید به حد افراط برسد در فصل   سرما   مصرف لبنیات ، کاهو ، خیار و گوجه ، هندوانه و ... بسیار مضر است ولی مصرف کشمش ، مویز ، خرما ، ادویه و ... توصیه می شود  

مکانهای جغرافیایی هر مزاج و طبع خاص خود را دارد مثلا بندرعباس گرمتر از یزد و خشک تر از شمال است.  

   خوردن چند نوع غذا در یک وعده موجب بهم خوردن تعادل مزاج می شود در اینصورت چند خلط مختلف غلبه می کند و موجب بیماریهای مختلف می شود   . 

طبیعت و مزاج غذاها  :

                 گرم و تر                                                                 گرم و خشک

   انگور               تره        گلاب                                       فلفل      پسته      زردچوبه

زعفران               زرده تخم مرغ رازیانه                            زنجبیل توت خشک     فندق

   کنجد   روغن حیوانی   زیتون                                        کشمش و مویز    ارده عسل

   ریحان    هل خربزه                                                     انجیر خشک   زیره   بادمجان

   توت   پیاز گوشت گوسفند                                       گوشت شتر   موز سیاهدانه سیر

   خاکشیر   بادام   گل گاو زبان                                         دارچین نعناع فندق گردو

-همه خوراکیهای فوق خونساز می باشند   .

   سرد و تر                                                            سرد و خشک  

   ماست                ماهی                                          برنج -ترشیجات -غذاهای فریزری

   دوغ                  گوجه فرنگی                                 عدس -کشک -گوشت حیوانات پیر

   هندوانه              سیب زمینی                                  گوشت گاو و گوساله - زرشک

 خیار     کیوی                                          سرکه- پنیر-                                  مرغ                  مرکبات                                       آبلیمو -   آب یخ

آلبالو

 در طب ایرانی ، هر غذایی دارای یک یا چند نوع مصلح می باشد . منظور از مصلح یعنی نوعی ماده غذایی یا گیاه دارویی که مصرف آن بهمراه غذای مورد نظر ، ضررهای آن غذا را کاهش می دهد و باعث جذب و هضم بهتر غذا می شود .

غذا                             مصلح                               غذا                         مصلح

برنج                            زیره سیاه                           انار                        گلاب

 خیار                           نعناع ، گل سرخ                   باقلا                        گلپر

 چای                          آبلیمو                                عدسی                     گلپر

آبگوشت                       دنبه ، آویشن ، پیاز               کباب                       سماق

 ماهی                          گردو ، فلفل سیاه ، سیر           هندوانه                    عرق نعناع

 کاهو                           سکنجبین عسلی                     نان گندم              سیاهدانه

 پنیر                           گردو ، سیاهدانه                       شیر                 گلاب ، هل ، عسل

 دوغ                            کاکوتی ، گل سرخ ، نعناع       تخم مرغ                 دارچین

 انواع آش                     فلفل سیاه                            گوشت گوسفند                سماق ، عسل

 مرغ                          زعفران                             ماست                شیره ، عسل ، سیاهدانه ، 

                                                                                                     زینان ، آویشن

-عسل مصلح همه غذاهای سرد و آبلیمو مصلح همه غذاهای  گرم است

اخلاط--------عناصر-----------کیفیت----------مزاج------------اندام وابسته

خون---------هوا-------------گرم و تر ---------دموی -----------قلب

بلغم---------آب -------------سرد و تر --------بلغمی----------مغز

صفرا--------آتش------------گرم و خشک ----صفراوی --------کبد

سودا-------خاک-----------سرد و خشک -----سوداوی-------طحال

پس هر مزاجی با دو کیفیت بیان میشه. خشکی و تری همانقدر مهم است که گرم و سرد.

اما غذا ها و دارو ها هم همینطور. هم گرمی و سردی دارند هم خشکی و تری. مثلا برای غلبه مزاج دموی که گرم و تر هست, باید سودا که سرد و خشک هست تجویز بشه

اما باز هم به همین سادگی نیست. هر غذا و دارویی 4 درجه داره. که درجه 4 شدید و 1 خفیف هست.

گرمی= باز کننده, رقیق کننده, کم کننده غلظت و جاذب است

سردی = ستبر کردن, متوقف کردن و دفع کردن

تری= نرم کردن

خشکی= به هم پیوستن و سخت کردن و پراکنده کردن تری

مثلا کیوی رقیق کننده و جاذب است. کافیه به کسی با مزاج دموی کیوی بدیم تا علائمش و عوارضش رو در عرض 1-2 ساعت به صورت حساسیت و قرمزی و التهاب دور دهان و حلق و گلو ببینیم. اگر کیوی زیاد مصرف بشه و مزاج هم گرم باشه, خودش رو نهایتا به صورت سوزش ادرار نشون میده. بخصوص در بچه ها

بر عکس برای غلبه صفرا, کیوی بسیار مناسب است. جاذب صفرا هست. ما روی این تجربه داریممثلا زعفران گرم در درجه دوم و خشک در درجه اول است. یعنی گرمی آن بر خشکی غلبه دارد. پس مناسب است برای مغز, تسریع حواس, تقویت قلب, هضم بهتر و غده (تومور) ها را نضج می کند